Mag u autorijden als u slaapapneu heeft?
Heeft u slaapapneu, dan kan dat een hoop vragen oproepen. Eén daarvan: mag ik nog rijden? Een logische vraag (misschien wel: zorg), die wij gaan beantwoorden. Het korte antwoord: de invloed op uw rijbewijs kán beperkt blijven en eigen verantwoordelijkheid speelt een grote rol. Lees hieronder alle regels over het autorijden met slaapapneu.
Wat is slaapapneu precies?
Voordat we ingaan op het rijbewijs, nog even kort wat slaapapneu ook alweer inhoudt. Slaapapneu is een aandoening waarbij de ademhaling tijdens de slaap regelmatig hapert of zelfs even stopt. Zo’n hapering of ademstop noemen we een apneu. Heeft u meer dan vijf apneus per uur en duren de apneus minimaal tien seconden? Dan is er sprake van slaapapneu. Er zijn verschillende soorten slaapapneu, maar de klachten zijn hetzelfde en de gezondheidsrisico’s ook. Twijfelt u of u lijdt aan slaapapneu? Doe hier de test.
Dit zegt de wet
De regels rondom slaapapneu en autorijden zijn vrij duidelijk: heeft u slaapapneu en wordt u niet behandeld, dan mag u niet autorijden. Bent u minimaal twee maanden met succes behandeld, dan mag u weer achter het stuur kruipen. Wat ‘met succes’ inhoudt? Daarvoor kijkt men naar het aantal (bijna-)ademstops per uur, de AHI (Apneu Hypopneu Index). Beoordeelt een specialist dat dit lager is dan vijftien, dan is de behandeling adequaat. Het goede nieuws: de norm van maximaal vijftien ademstops is goed te bereiken met bijvoorbeeld eenMRA (anti-snurkbeugel) of een CPAP (overdrukmasker). Overigens geldt voor het besturen van vrachtwagens en bussen dat u ten minste drie maanden adequaat behandeld moet worden.
Waarom zijn deze regels er?
Symptomen van slaapapneu zijn onder andere slaperigheid overdag, voortdurende vermoeidheid en ochtendhoofdpijn. U begrijpt: niet de beste omstandigheden om een auto te besturen. U zou maar in slaap vallen achter het stuur: levensgevaarlijk, uiteraard. Daarom gelden er extra regels als u wilt autorijden en een slaapstoornis heeft. Dit geldt voor slaapapneu, maar bijvoorbeeld ook voor narcolepsie en hypersomnolentie.
Hoe werkt het in de praktijk?
Oké, de wet is duidelijk. Nu de praktijk. U krijgt de diagnose slaapapneu, wat nu? Volgens de Nederlandse ApneuVereniging heeft de arts die de diagnose stelt geen meldingsplicht. Ook u bent niet wettelijk verplicht dit door te geven. Het gaat pas spelen wanneer u uw rijbewijs gaat halen of moet verlengen: daarbij moet u namelijk een gezondheidsverklaring invullen. U bent verplicht hierop aan te geven dat u slaapapneu hebt, waarna het CBR onderzoekt of het voor u veilig is om te rijden. Dat doen zij door u door te sturen naar een neuroloog of longarts, afhankelijk van de stoornis. Aan de hand van hun informatie, neemt het CBR een beslissing. Soms is er een aanvullende rijtest nodig.
Eigen initiatief
Nu kunt u zich afvragen: zou ik niet zelf actief moeten doorgeven dat ik slaapapneu heb? Het CBR zegt hierover: bespreek dit met uw arts. Hij of zij kan helpen inschatten of de slaapstoornis risico’s oplevert tijdens het rijden en of het verstandig is om een gezondheidsverklaring in te vullen. De ApneuVereniging is kritischer: het kan na het invullen van een gezondheidsverklaring lang duren voordat het CBR contact met u opneemt. De kans is groot dat u, op het moment dat u hoort dat u eigenlijk niet meer mag rijden, inmiddels wél weer rijgeschikt bent, omdat u al twee maanden met succes wordt behandeld.
Neem uw verantwoordelijkheid
Tot het CBR een besluit heeft genomen, is uw rijbewijs formeel nog geldig. Of het verstandig is om te blijven rijden, is een ander verhaal. Het is bepaald niet aan te raden om slaperig achter het stuur te zitten. De vraag is dan ook of u dit moet willen of uw verantwoordelijkheid moet nemen en de behandeling af moet wachten.
Ongeschikt verklaard, en dan?
De testen wijzen uit dat u rijongeschikt bent. Wat zijn dan de stappen? Ten eerste: u mag niet of niet meer rijden. U kunt geen rijbewijs halen, vernieuwen of omwisselen. Als u een rijbewijs heeft, wordt dat ongeldig, aldus het CBR. Wilt u weer autorijden, dan moet u zoals gezegd minimaal twee maanden lang een effectieve behandeling hebben gehad. Het CBR beoordeelt aan de hand van de informatie van specialisten of dit het geval is. Zo ja, dan is uw rijbewijs een jaar geldig. Daarna wordt weer gekeken of de behandeling bij u effectief is. Is dit het geval, dan is uw rijbewijs steeds maximaal drie jaar geldig.
Weet u niet zeker of u slaapapneu heeft? Doe de slaapapneu test en kom er direct achter of u slaapapneu heeft.
Heeft u een vermoeden van slaapapneu?
